پرورش گلخانه ای زعفران | چه ابزاری برای پرورش زعفران نیاز است ؟

بازدید: 1,101 بازدید
اصول پرورش زعفران

پرورش زعفران در گلخانه و محیط بسته

زعفران یکی از ادویه های بسیار گران قیمت می باشد که در گذشته فقط در مناطق خاصی قابل کشت بود. امروزه به لطف پیشرفت تکنولوژی به راحتی می توان این ادویه گران بها را در هر منطقه ای پرورش داد. کشت گلخانه ای و هیدروپونیک زعفران یکی از بهترین روش های پرورش زعفران میباشد که هم اکنون کارآفرینان زیادی در این حوزه مشغول به فعالیت هستند.

پرورش زعفران در محیط بسته

کشت گلخانه ای زعفران با کشت سنتی آن بسیار تفاوت دارد و همچنین در بیشتر موارد زعفران کشت شده به روش گلخانه ای از کیفیت بهتر و قیمت بسیار بیشتری برخوردار می باشد. در کشت گلخانه ای از تجهیزات مختلفی همچون رطوبت ساز و مهپاش، قفسه بندی، رطوبت سنج و … استفاده میشود.

از خواص این گیاه با ارزش بعنوان رنگ، عطر و درمان نیز استفاده میشود. برای اولین بار این گیاه در یونان پرورش داده شد و خوشبختانه هم اکنون کشور عزیزمان ایران بعنوان اولین و یا بزرگترین تولید کننده عمده زعفران در جهان شناخته میشود. زعفران ایران از با کیفیت ترین و مرغوب ترین زعفران های موجود میباشد و زمینه بسیار خوبی برای اشتغال زایی و کسب درامد فراهم نموده است.

قفس بلدرچین
قفس بلدرچین

کشت گلخانه ای زعفران به چه صورت می باشد؟

در این روش اولین اقدام احداث سالن گلخانه می باشد. سالن گلخانه ای زعفران با دیگر سالن ها تفاوت فاحشی دارد. در واقع ساختار گلخانه زعفران باید به نحوی باشد تا به داخل سالن نور بسیار کمی نفوذ کند. چرا که پیاز زعفران برای رشد نیاز به هوای تاریک دارد.

بنابراین نمیتوان از گلخانه هایی که سقف پلاستیکی دارند، برای پرورش زعفران استفاده کرد. البته برخی از پرورش دهندگان با رنگ آمیزی سقف و دیواره های گلخانه پلاستیکی شرایط مناسب برای رشد زعفران را در آن فراهم مینمایند.

کشت گلخانه ای زعفران را حتی می توان در یک سالن و یا انباری بلا استفاده در منزل نیز انجام داد و نیازی نیست که حتما گلخانه احداث شود.

بعد از تهیه سالن نوبت به قفسه بندی داخل سالن می رسد. قفس ها باید با سالن مورد استفاده متناسب باشند. قفسه را می توان با استفاده از چوب و یا فلز ساخت. اما برای ساخت ردیف و طبقه بندی قفس بهتر است که از چوب استفاده شود. زیرا چوب رطوبت را در خود نگه می دارد.

توجه به کیفیت پیاز زعفران

فاصله اولین طبقه از کف زمین باید 15 سانتی متر باشد. همچنین فاصله هر طبقه 40 سانتی متر و عرض هر طبقه نیز 50 سانتی متر در نظر گرفته میشود. طول قفسه و تعداد طبقات آن بستگی به محیط سالن دارد. ولی به منظور جابجایی راحت معمولا طول قفس را کمتر از 240 سانتی متر طراحی میکنند.

کشت گلخانه ای زعفران معمولا در ابتدای خرداد ماه شروع می شود. بنابراین سالن کشت باید قبل از خرداد ماه آماده باشد.

پیاز زعفران در برابر آلودگی های قارچی بسیار حساس میباشد. از این رو سالن کشت را قبل از انتقال پیاز زعفران به طور کامل ضدعفونی میکنند. معمولا پیاز زعفران در اواخر فصل بهار در خواب به سر می برد و مناسب ترین زمان برای انتقال آن همان خرداد ماه می باشد.

در روش کشت گلخانه ای زعفران آب مورد نیاز گیاه فقط از طریق رطوبت تأمین میگردد و هیچ نوع تماس مستقیم آب با پیاز زعفران وجود ندارد. زیرا در این روش حتی ایجاد شبنم بر روی پیاز زعفران باعث قارچ زدگی و پوسیدگی آن میشود.

در ابتدای ورود پیازچه ها به داخل سالن تاریک، دما 25 درجه و رطوبت 80 درصد میباشد. سپس وقتی گل زعفران شروع به جوانه زدن می نماید دما را به 20 درجه کاهش داده و رطوبت همچنان 80 درصد باقی میماند. وقتی که جوانه ها 12 سانتیمتر رشد نمودند، دما تا 10 درجه کاهش و رطوبت بین 85 الی 90 درصد تنظیم میشود. در زمان برداشت نیز دما به 17 درجه و رطوبت به 80 درصد می رسد.

تجهیزات لازم برای کشت گلخانه ای زعفران

مهمترین تجهیزاتی که در کشت گلخانه ای زعفران بکار گرفته میشوند، شامل سالن، قفسه بندی و قالب نگه دارنده پیاز زعفران، مه پاش و یا رطوبت ساز، رطوبت سنج و تایمر برای کنترل سیستم رطوبت ساز، کولر و هیتر می باشد.

رطوبت مورد نیاز سالن کشت زعفران در طول دوره باید بالای 80 درصد باشد. از این رو از سیستم مه پاش و رطوبت ساز در سالن گلخانه ای زعفران استفاده میشود. از آنجایی که آب مورد نیاز گیاه زعفران از طریق رطوبت موجود در هوا تأمین میگردد، رطوبت ساز سالن قارچ نباید ایجاد شبنم نماید.

استفاده از هیتر در سالن پرورش زعفران

از جمله رطوبت سازهایی که می توان در سالن گلخانه زعفران استفاده کرد می توان رطوبت ساز التراسونیک، مه پاش دیسکی و “مه پاش نازلی” را نام برد. در انتخاب مه پاش نازلی و مه پاش پروانه ای (دیسکی) باید به کیفیت دستگاه بسیار اهمیت داد. زیرا اگر این نوع مه پاش ها ساختار استاندارد نداشته باشند، باعث ایجاد قطره درشت و یا شبنم بر روی پیاز زعفران می نمایند.

با توجه به اینکه فصل برداشت زعفران فصل پاییز میباشد و در بسیاری از مناطق دمای شب در فصل پاییز به شدت افت میکند؛ در سالن گلخانه زعفران از هیتر نیز استفاده میشود. ما نمی توان از هر نوع هیتری در سالن گلخانه زعفران استفاده کرد. زیرا گیاه زعفران نسبت به آلاینده های ناشی از سوخت بسیار حساس می باشد. اصولا از بخاری های آتش درون و هیترهای طرح اسپانیایی در این زمینه استفاده میشود. هیتر گلخانه آتش درون به دلیل داشتن کوره هوای گرم مخصوص و پاس های مخصوصی که الاینده ها را به بیرون از سالن منتقل میکنند، انتخابی بسیار مناسب برای سالن های پرورش زعفران می باشند.

این هیترها امکان اتصال به سیستم کنترلی مخصوص را دارند و از این رو می توان کنترل کامل دما و رطوبت را با استفاده از روشن خاموش کردن دستگاه ها فراهم کرد. کنترلر به ترموستات ها و سنسورهایی متصل میشود. دمای مورد نیاز سالن توسط کاربر بر روی ترموستات تعیین میشود. سپس دمای محیط توسط این دستگاه با دمای تعیین شده مقایسه میشود .

در صورت اختلاف دما ، کنترلر اقدام به خاموش یا روشن کردن دستگاه هیتر می کند و بدین ترتیب دمای سالن به میزان مورد نیاز کاربر می رسد.

مزایای کشت گلخانه ای زعفران

روش کشت هیدروپونیک زعفران امروزه یکی از روش های عالی برای پرورش زعفران می باشد که در این روش دوره رشد کوتاه بوده و سرعت رشد نیز بیشتر از روش کشت سنتی می باشد. در سیستم کشت گلخانه ای به دلیل طبقاتی بودن سطح کشت از فضا حداکثر استفاده میشود که تراکم کشت را بسیار افزایش میدهد.

در این روش مصرف آب بسیار بهینه بوده و آب به مقدار کافی در اختیار گیاه قرار میگیرد. همچنین کنترل عوامل محیطی همچون دما و رطوبت نیز در روش کشت گلخانه ای بسیار راحت بوده که می توان با کنترل آنها به حداکثر بهره برداری رسید.

در کشت سنتی جوندگان و آفات زیادی به مزارع پرورش زعفران آسیب وارد میکنند. جوندگانی همچون موش، جوجه تیغی علاقه زیادی به خوردن ریشه و پیاز زعفران دارند. اما در کشت گلخانه ای زعفران مبارزه با جوندگان و کنترل آنها بسیار راحت بوده و در بیشتر موارد جوندگان نمی توانند به پیاز زعفران دسترسی داشته باشند. گیاه زعفران آفات دیگری همچون کنه و قارچ نیز دارد که بیشتر در روش کشت سنتی پرورش دهندگان با آن مواجه میشوند.

دسته‌بندی مقاله
نوشته های مرتبط
سبد خرید

هیچ محصولی در سبد خرید نیست.

ورود به سایت