وبسایت کارخانه هیتر اسکندری |
مهیا کردن گرمای مناسب در گلخانه ها از جمله اقدامات بسیار ضروری می باشد که در فصول سرد سال باید انجام گیرد. روش های مختلفی برای تولید گرمای مورد نیاز گلخانه وجود دارد که با توجه به مواردی همچون نوع گلخانه ها ، مساحت گلخانه ، محیطی که گلخانه در آن تاسیس شده است و … قابل انتخاب می باشند.
اپراتور های گلخانه ، علاوه بر اینکه باید در صدد انتخاب روش بهینه ای برای گرمایش گلخانه باشند ، باید از اتلاف گرمای تولید شده در گلخانه نیز جلوگیری کنند. پیاده سازی بهینه روش های جلوگیری از اتلاف انرژی گرمایی در گلخانه ها، سبب کاهش محسوس مصرف انرژی و در نتیجه کاهش هزینه های افزایش دمای گلخانه خواهد شد .
در این مقاله به برخی از روش های مرسوم در کاهش هدر رفت انرژی گرمایی در گلخانه ها خواهیم پرداخت.
روش های جلوگیری از هدر رفتن گرما :
روش ها مختلفی برای جلوگیری از هدر رفت انرژی گرمایی وجود دارد که در زیر به صورت موردی به بررسی این موارد پرداخته ایم.
پوشش گلخانه :
از جمله روش هایی که میتوان با آن هدر رفت انرژی و خروج گرما از گلخانه را به صورت محسوسی کاهش داد استفاده از پوشش گلخانه ی مناسب می باشد . پوشش های گلخانه ای شامل انواع پوشش های پلی اتیلن ، پوشش های شیشه ای ، پوشش های پلاستیک معمولی و … می باشند.
استفاده از پوشش های دولایه میتواند تا درصد قابل قبولی مصرف انرژی را کاهش دهد . طبق بررسی های انجام شده در شرایط مشابه ، پلی اتیلن های دو لایه ای که میان آنها با هوا پوشانده شده است ، میتواند تا 60 درصد میزان اتلاف انرژی گرمایی گلخانه را کاهش دهد .
شید و لایه محافظ :
شید به لایه هایی گفته میشود که بیشتر به منظور جلوگیری از ورود نور شدید در تابستان مورد استفاده قرار میگیرد. اما در فصل زمستان نیز می توان با استفاده از شیدها میزان هدر رفت انرژی گلخانه را کاهش داد. اگر امکان تغییر در پوشش گلخانه را ندارید ، استفاده از شید میتواند کمک بسیاری به شما کند.
بیشتر در فصل زمستان از شیدهایی استفاده میشود که امکان جمع آوری آنها توسط موتورهای مخصوصی وجود داشته باشد . چراکه در فصل زمستان ، شید ها در طول شب باز میشوند تا انرژی گرمایی به بیرون منتقل نشود و در عوض در طول روز جمع شده تا گرمای خورشید و نورکافی به میزان مناسب به گیاهان برسد.
این پرده ها می توانند تا 30 درصد در کاهش سوخت مصرفی گرمایشی سالن ، در طول شب تاثیر گذار باشند.
عایق بندی دیواره های گلخانه :
از دیگر مواردی که میتواند در کاهش خروج گرما از گلخانه تاثیر گذار باشد ، عایق بندی دیواره ها و فندانسیون ها می باشد .
نور شمالی بسیار کم بوده و از نظر اقتصادی تاثیر شگفتی بر روی رشد گیاهان نخواهد گذاشت. در نتیجه می توان دیواره ی شمالی را در فصول سرد سال به صورت کامل عایق بندی کرد .
فوندانسیون دیوارهای جنوبی ، شرقی و غربی نیز به منظور جلوگیری از نفوذ باد و همینطور جلوگیری از خروج گرما باید به صورتی علمی و با ارتفاع کم عایق بندی شوند.
بررسی درزها و شکاف های دیواره ها و پوشش ها :
از دیگر مواردی که می تواند در گریز گرما به بیرون از سالن و همینطور ورود سوز سرما به داخل سالن تاثیر گذار باشد، وجود درز و شکاف در دیواره ها و پوشش سالن می باشد .
بخصوص در سالن های بزرگ بررسی موردی این بخش ها زمان زیادی خواهد گرفت و از این رو پیشنهاد میشود از اواسط مرداد ماه در جهت بررسی این مورد اقدامات لازم صورت گیرد.
این اقدامات شامل پوشاندن تمامی درز های روی دیواره ها می باشد . این درزها همانطور که اشاره شد می تواند سبب خروج هوای گرم و ورود هوای سرد شود. از سویی دیگر در کاهش امکان کنترل هوا و مدیریت میزان گرمای داخل سالن نیز تاثیر بسزایی خواهد گذاشت.
شل بودن اتصالات مربوط به پوشش نیز میتواند در این امر موثر باشد. به گونه ای که با کوچکترین بادها امکان ورود سوز افزایش خواهد یافت.
بنابراین مهره کشی پوشش سازه و همینطور گرفتن درز دیواره ها می تواند در کاهش ورود و خروج بدون کنترل هوا تاثیر بسزایی داشته باشد .
استفاده از بادشکن :
بادشکن ها به منظور کاهش اثرات باد بر روی سازه ها احداث میشوند. بادشکن می تواند به صورت درخت باشد ، یا پوشش های پرده ای شکلی که به صورت کنترل شده همراه با سازه های نگهدارنده احداث میشوند.
وجود باد در اطراف دیواره های گلخانه ، بخصوص بادهای فصول سرد سال که سوز بالایی دارند ، در افزایش نیاز به گرما در داخل گلخانه تاثیر بسزایی خواهند گذاشت . برای مثال در صورتی که باد با سرعت 15 کیلومتر بر ساعت به دیواره ی گلخانه برخورد کند ، میزان اتلاف انرژی 4 درصد افزایش خواهد داشت.
استفاده ی اصولی از بادشکن می تواند تا 10 درصد ، مصرف سوخت گلخانه را کاهش دهد.
به صورت سنتی از درختانی همچون کاج و شوکران برای بادشکنی در اطراف گلخانه ها استفاده میشود. سرعت باد با برخورد به درختان کاهش پیدا کرده و در نتیجه با فشار بسیار کمی به دیواره های گلخانه برخورد می کند که می شود از آن چشم پوشی کرد . همچنین استفاده از توری های مخصوص که با استفاده از پایه ها و به صورت کنترل شده در محل های مخصوصی نصب میشوند نیز بسیار مرسوم می باشند.
انتخاب سیستم گرمایشی مناسب :
سیستم گرمایشی یا هیتر گلخانه ، باید بر اساس نیاز گیاهان و همینطور ساختار گلخانه انتخاب شود. برخی از گلخانه ها همچون گلخانه های شبکه ای و زنجیره ای نیازمند استفاده از سیستم های گرمایشی مرکزی می باشند که در آنها از دیگ بخار و یونیت هیتر ها استفاده شده است.
– سیستم گرمایشی مرکزی :
در این سیستم دیگ بخار دمای لازم برای گرمایشی آب را فراهم میکند و آب با گردش در داخل لوله کشی های مخصوص موجود در گلخانه به یونیت هیترها می رسد. یونیت هیترها با دارا بودن فنی قدرتمند ، گرما را به داخل سالن با فشاری معین ارسال میکند.
این نوع از هیترها غالبا به صورت ردیفی در گلخانه های بزرگ قرار داده شده و میزان گرما در داخل هر ردیف نیز پیش از راه اندازی سیستم محاسبه میشود تا گرمای توزیع شده در داخل ردیف ها به یک میزان بین گیاهان جلویی و عقبی تقسیم شود.
استفاده از هیترهای کابینتی در گلخانه های بزرگ به دلیل نیاز به تعداد بالا و هزینه های نگهداری بالای این تعداد هیتر، صرفه ی اقتصادی نخواهد داشت.
– هیترهای کابینتی :
در گلخانه های تک واحدی استفاده از هیترهای کابینتی بهترین انتخاب می باشد . نوع و ظرفیت گرمایشی این نوع از هیتر ها باید متناسب با میزان گرمایش مورد نیاز سالن باشد .
هیترهای کابینتی دارای یک کوره مخصوصی می باشند که گرما توسط مشعل در داخل این کوره تولید میشود . سپس این گرما از کوره به سمت پاس های دستگاه که لوله هایی مخصوص می باشند حرکت میکند.
گرمای ایجاد شده در داخل پاسها توسط فن های صنعتی دستگاه به محیط گلخانه منتقل شده و آلاینده ها نیز از اگزوز مخصوص دستگاه به بیرون منتقل میشوند.
امکان کانال کشی از خروجی های این نوع هیترها نیز وجود دارد ولی اتلاف انرژی در این کانال کشی ها بالا خواهد بود.
– سیستم گرمایشی تابشی :
در مراکزی که امکان دسترسی به انرژی گازی ارزان وجود دارد، استفاده از هیترهای تابشی می تواند تا میزان 30 درصد در کاهش انرژی گرمایشی مصرفی سالن تاثیر گذار باشد.
سیستم گرمایش تابشی در فاصله ای مشخص از سقف گلخانه نصب می شود. میتوان این فاصله را کم کرده و بر روی سیستم تابشی نیز از شید ها استفاده کرد . بدین ترتیب میزان هدر رفت انرژی بیشتر از پیش کاهش خواهد یافت.
– سیستم گرمایش خورشید :
این نوع از سیستم های گرمایشی بیشتر در سالن های نمایشگاهی گلخانه ای و یا سالن های فروش راه اندازی میشوند. هزینه ی بالای راه اندازی و نگهداری این سیستم ها استفاده از آنها را در گلخانه های صنعتی به شدت محدود کرده است.
استفاده از ترموستات :
ترموستات دمایی در کنترل دمای داخل سالن نقشی اساسی ایفا میکند که بررسی کامل عملکرد آن در حوصله ی این مقاله نمیگنجد . اما به طور کلی می توان با استفاده از ترموستات ، محدوده ی دمایی مورد نیاز سالن را مشخص کرد. این محدوده ی دمایی زمان روشن و خاموش کردن واحد های تولید گرما را مشخص میکند. برای مثال اپراتور دمای 25 درجه با محدوده ی دمایی 3 درجه درجه را روی ترموستات مشخص میکند. سیستم های گرمایشی تا زمانی که دما را به محدوده ی مورد نظر برسانند به صورت مداوم شروع به کار میکنند. پس از این که دما به محدوده ی مدنظر رسید، ترموستات دستگاه های گرمایشی را قطع میکند. این قطع شدگی تا زمانی که به 22 درجه برسد ادامه خواهد داشت.
نقش فاکتورهای جلوگیری کننده از هدررفت انرژی در این شرایط خود را نمایان میکند. اگر گلخانه به خوبی عایق گرما باشد ، مدت زمان بیشتری طول میکشد که دما به 22 درجه برسد. در نتیجه تولید گرما متوقف شده و سوخت بسیار بیشتری ذخیره میشود. همچنین این مورد به صورت مستقیمی در استهلاک قطعات سیستم های گرمایشی نیز تاثیر گذاشته و طول عمر دستگاه ها را افزایش میدهد.
نتیجه گیری :
در این مقاله به فاکتورهایی که میتواند در جلوگیری از هدر رفت انرژی تاثیر گذار باشد اشاره کردیم و راهکارهایی را برای جلوگیری از این هدر رفت بیان کردیم. علاوه بر موارد اشاره شده ، انتخاب صحیح محل احداث گلخانه ، انتخاب گیاهانی که مقاومت بالایی در مقابل سرما دارند ، انتخاب خاک مناسب گلخانه و … نیز در بهبود شرایط مصرف انرژی گرمایی در گلخانه تاثیر گذار می باشد .
توجه به عوامل مطرح شده می تواند کمک شایانی به افزایش سودآوری گلخانه داشته باشد و راندمان کاری گلخانه را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
